Odkurzacze antywybuchowe inaczej określane terminem ATEX zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej definiująca wymagania, jakie winny spełniać produkty mające zastosowanie w miejscach zagrożonych wybuchem. Atex to akronim francuskiego wyrażenia „Atmosphères Explosibles”, co przetłumaczone na język polski oznacza atmosfery wybuchowe. Wiadomo, że urządzenia elektromechaniczne, w tym oczywiście również odkurzacze przemysłowe w czasie pracy zasilane są prądem elektrycznym, a więc w niektórych sytuacjach pewne ich elementy mogą wywoływać iskrzenie. Każda iskra, nawet najmniejsza może wywołać pożar, a w pomieszczeniu, gdzie występuje duże nasycenie łatwopalnymi oparami, grozi to także eksplozją. W miejscach, gdzie mamy do czynienia z dużym nasyceniem powietrza lotnymi substancjami palnymi, a szczególnie w pomieszczeniach zamkniętych należy stosować urządzenia spełniające wymagania dyrektywy ATEX.
Odkurzacze antywybuchowe z podziałem na rodzaj strefy EX:
ATEX 1 – obszar, w którym atmosfera wybuchowa jako mieszanina substancji łatwopalnych w postaci gazu, oparów czy mgły w połączeniu z powietrzem przy normalnej eksploatacji występuje sporadycznie.
ATEX 2 – obszar, w którym atmosfera wybuchowa jako mieszanina substancji łatwopalnych w postaci gazu, oparów czy mgły w połączeniu z powietrzem nie występuje wcale albo jeśli występuje to tylko krótkotrwale.
ATEX 21 – obszar, w którym przy normalnej eksploatacji atmosfera wybuchowa w postaci chmury palnego pyłu w połączeniu z powietrzem przy normalnej eksploatacji występuje sporadycznie.
ATEX 22 – obszar, w którym przy normalnej eksploatacji atmosfera wybuchowa w postaci chmury palnego pyłu w połączeniu z powietrzem nie występuje wcale albo jeśli występuje, to tylko krótkotrwale.
Takim samym rygorom jak każde inne urządzenia pracujące w strefach ATEX, podlegają także elektromechaniczne urządzenia do czyszczenia i sprzątania, dlatego też stosuje się tam wyłącznie przeznaczone do tego maszyny i odkurzacze ATEX / odkurzacze antywybuchowe / odkurzacze EX do pyłów niebezpiecznych, skonstruowane w taki sposób, że ich elektryczne oprzyrządowanie jest ściśle odizolowane od atmosfery. Dzięki temu, nawet jeśli dochodzi do iskrzenia, to nie ma żadnej możliwości, aby doprowadziło do zapłonu lotnych substancji palnych. Innym rodzajem zabezpieczenia odkurzaczy antywybuchowych / odkurzaczy EX przed eksplozjami jest stosowanie do ich budowy materiałów, które uniemożliwiają powstawanie ładunków elektrostatycznych. Poniżej prezentujemy wybrane odkurzacze ATEX / odkurzacze antywybuchowe / odkurzacze EX firm NILFISK i RGS. Najbardziej charakterystycznym elementem odkurzaczy ATEX / odkurzaczy EX są nieiskrzące bez szczotkowe silniki. W strefach ATEX o szczególnie dużym zagrożeniu wybuchowym stosuje się odkurzacze antywybuchowe – pneumatyczne / odkurzacze EX – pneumatyczne, w których odpowiednie podciśnienie robocze uzyskuje się dzięki strumieniowi sprężonego powietrza. Tego typu odkurzacze antywybuchowe – pneumatyczne / odkurzacze EX – pneumatyczne mogą zarówno pracować w atmosferach potencjalnie wybuchowych, jak i zbierać wybuchowe pyły.
Odkurzacze ATEX / odkurzacze antywybuchowe / Odkurzacze EX stosujemy do zbierania różnego rodzaju pyłów. Przeważnie odkurzacze przeciwwybuchowe do strefy ATEX / odkurzacze EX przeznaczone są do czyszczenia elementów z pyłu takiego jak: aluminium(odkurzacze do aluminium), miedź(odkurzacze do miedzi), mąka(odkurzacze do mąki), kakao(odkurzacze do kakao), cukier(odkurzacze do cukru), pył(odkurzacze do pyłu) po malowaniu proszkowym. Zdecydowanie musimy wziąć pod uwagę, że każdy pył, z którym mamy do czynienia może w połączeniu z odpowiednim elementem wywołującym, czyli np.: iskra, spowodować odpowiednie warunki do powstania wybuchu. Dlatego warto zastanowić się, pomyśleć o bezpieczeństwie własnym oraz pracowników i do tego typu zbieranego materiału wybrać odkurzacz antywybuchowy/odkurzacze EX. Odkurzacze antywybuchowe / Odkurzacze EX możemy podzielić na: odkurzacze ATEX / odkurzacze EX zasilanie prądem elektrycznym, bądź odkurzacze antywybuchowe / odkurzacze EX zasilane sprężonym powietrzem. Warto także zwrócić uwagę na występujące strefy wybuchowe, ponieważ do każdej z nich będziemy musieli wybrać inny odkurzacz antywybuchowy / odkurzacz EX.
